Waar vind je als auteur goed en goedkoop beeldmateriaal?

CINDY HEIJKOOP
Eigenaar Eduardo en Reclame Dame.
Als beeldredacteur ben ik gewend om fotobeeld te zoeken bij de betere stockbureau’s of werk direct bij de fotograaf af te nemen. Maar ik merk ook vaak dat auteurs geen idee hebben dat op beeldmateriaal auteursrecht berust en dat je dus altijd de rechten moet regelen.
Het fotobeeld kun je immers toch gewoon op internet vinden via Google en downloaden? Nee, dus. Je moet altijd checken of op het beeldmateriaal auteursrecht berust. In de meeste gevallen is dat zo en dan zul je de gebruiksrechten op het beeldmateriaal moeten afkopen. Doe je dit niet dan ben je strafbaar. Sommige stockbureau’s zoals Getty Images sturen zelfs torenhoge rekeningen van 800 euro of meer, wanneer je 1 beeld illegaal hebt gebruikt.


“Zoek altijd naar de bron van het beeld die je wilt gebruiken en koop het gebruiksrecht af.”
Cindy Heijkoop

Wat moet je dan doen?
Zoek altijd naar de bron van het beeld die je wilt gebruiken en koop het gebruiksrecht af. Wil je dit niet of heb je geen budget dan heb je een aantal alternatieven.
Het beste is om eigen beeld te gebruiken. Het is het goedkoopste en je weet zeker dat de rechten goed geregeld zijn. Zorg er voor dat je in de metadata van je beeld de copyrightgegevens invult. Hierdoor is ook jou beeld, indien het door een ander wordt gebruikt zonder toestemming, ook te achterhalen.
MorgueFile biedt gratis foto’s aan van verschillende kwaliteit. Van bar slecht tot redelijk professioneel beeld. Er zijn restricties voor het gebruik van het beeld: Je mag de foto’s niet doorverkopen je mag ook niet de illusie wekken dat je de maker van de foto bent. Let wel op er zijn ook andere tabs met betaald beeld. Zorg dat je binnen de tab MorgueFiles blijft.
Unsplash – kun je niet zoeken op een bepaald onderwerp, maar de prachtige foto’s zijn het meer dan waard! Kijk in het archief voor een overzicht van alle foto’s. Elke 10 dagen komen er 10 nieuwe foto’s bij. Gratis te downloaden zonder registratie.
Pixabay.com – Heeft prachtige rechtenvrije foto’s, veelal van professionele kwaliteit. Je kunt kiezen in welke grootte je de foto wilt downloaden. Ook bij Pixabay is registratie niet nodig.
Unprofound – Hier heb je geen account voor nodig, en je kan het beeld gratis commercieel gebruiken, zelfs zonder naamsvermelding. Het enige dat je niet mag doen is de foto’s verkopen. In dit geval wel verstandig: een screenshot maken met bewijs dat je de foto hier gedownload hebt en dus gratis mocht gebruiken.
FreePixels – Freepixels biedt gratis beeld aan. Je kunt ze ook eenvoudig via social media delen. Je mag deze foto’s echter niet verkopen of in een eigen database opnemen om (gratis) te verspreiden. Bovendien mag je de foto’s niet gebruiken in een logo.
Freeimages – De site is onderdeel van GettyImages, die de gratis foto’s vooral gebruikt als lokkertje voor zijn betaalde foto’s op iStockphoto.com. Als je een zoekterm invoert worden bovenaan niet de resultaten van Freeimages.com neergezet, maar die van iStockphoto.com. Als je die links laat liggen, kun je op deze site best aardige foto’s vinden.
Picjumbo – Verspreid over diverse categorieën vind je hier professionele foto’s in hoge resolutie. Geheel gratis te gebruiken voor persoonlijk & commercieel gebruik. Zonder registratie!
Gratisography – Op deze website vind je gratis rechtenvrije foto’s voor persoonlijk & commercieel gebruik. De foto’s zijn zeer uitgesproken en perfect om te gebruiken voor op je zakelijke blog! Foto’s downloaden kan zonder registratie.
Imagebase – Een website vol met mooie, professionele foto’s die je gratis kunt gebruiken.
Creative commons is een prachtig initiatief waarbij je met wat moeite aan mooi gratis materiaal kunt komen. Er zijn veel fotografen die het ook als marketingmiddel inzetten. Je kunt redelijk eenvoudig zoeken op licentie, zodat je zeker weet dat je goed zit. Omdat er geen toezicht is het wel aan te bevelen een screendump als bewijs van deze licentie te maken en te bewaren. Hieronder een paar sites waarbij je kunt zoeken naar (goede) creative commons beelden:
- Creative Commons Search – Waar kun je beter zoeken dan via de bron zelf? Via CC search kun je alle grote CC licentiegevers doorzoeken.
- Flickr – Tik trefwoorden in, laat enkel op bepaalde licenties zoeken en je vindt het beeld dat je zoekt.
- Photopin – Photopin is een tool die het zoeken naar creative commons beeld op Flickr makkelijker maakt.
- Compfight – Compfight is, net als Photopin, een alternatieve manier om Flickr beelden te vinden.
- 500px – 500px is een soort portfoliosite voor fotografen waarbij ze ook benaderd kunnen worden voor een licentie. Je kan hier een beeld helemaal afkopen voor onbeperkt gebruik. Maar er zijn ook beelden onder een CC licentie te verkrijgen. Je kunt hier ook op zoeken en selecteren.
- Wikimedia Commons – Wikimedia Commons zijn als het ware de Creative Commons van Wikipedia.
- Google Advanced Search – Vink de juiste licentie aan en tik de gewenste zoekwoorden in om het geschikte beeld te vinden.
- Zoekpagina van Creative Commons – Die hebben een meta-zoekmachine gemaakt waarmee je op basis van een licentiemodel over dertien verschillende bronnen zoekt. Werkt niet altijd soepel, maar je weet in ieder geval dat het goed zit met de licentie.
- OpenStreetMap – Heeft kaartmateriaal onder Creative Commons licentie. Zeer goed van kwaliteit, en handig als je een afbeelding van een locatie of route nodig hebt. Je kunt hier simpelweg een plaatsnaam en een schaalgrootte opgeven en vervolgens de kaart dowloaden.
Publiek Domein
Publiek Domein of Public Domain wil zeggen dat de beelden inmiddels niet meer door het auteursrecht beschermd worden en dus vrij en gratis gebruikt kunnen worden. In Nederland vervalt het auteursrecht 70 jaar na de dood van de maker of als de maker/auteursrechthebbende was, 70 jaar na eerste openbaarmaking van het werk. In Nederland is het niet mogelijk om vrijwillig je beelden in het publieke domein te plaatsen, maar je kunt natuurlijk wel bij je werk aangeven dat mensen het vrij mogen gebruiken. In sommige andere landen is het wel mogelijk werk in het publieke domein te brengen. Een aantal goede bronnen voor dit werk tref je hieronder aan:
- Wikipedia – Wikipedia heeft een mooie lijst opgenomen met nog meer goede bronnen voor het vinden van content in het publieke domein.
- Getty Open Content Program – Via Getty Search Gateway kun je ‘Open Content Images’ vinden die je gratis en zonder toestemming kunt gebruiken, omdat de foto’s in het publieke domein vallen of door Getty op deze manier ter beschikking zijn gesteld. Zorg wel dat het hokje bij ‘Open Content Images’ is aangevinkt.
- Rijksmuseum – Op de website van het Rijksmuseum kun je alle beelden vinden die inmiddels tot het publieke domein behoren. Gratis te downloaden en te gebruiken.
- Flickr The Commons – Foto’s in het publieke domein via Flickr.
- Public Domain Review – Een mooie site waar je naar historische beelden kunt zoeken die zich in het publieke domein bevinden.
- NASA
*Al het beeldmateriaal gebruikt in deze blog is afkomstig uit het Publiek Domein

“In Nederland vervalt het auteursrecht 70 jaar na de dood van de maker of als de maker/auteursrechthebbende was, 70 jaar na eerste openbaarmaking van het werk.”
Wil je als eerste op de hoogte gesteld worden als we een nieuw blog publiceren?
Laat je e-mailadres achter en we sturen je een bericht.